Beste allen,

Jarenlang wordt het me duidelijk dat perfectionisme de aanzet is tot het uitblijven van herstel, verdieping van problematiek en opbouw van secundaire klachten naast een somatische aandoening of mild traumatisch hersenletsel.

Mijn aandachtsgebied ligt vooral in de behandeling van PCS en inzichten kunnen geven aan de samenleving wat PCS is en dat het veelal een interactie is tussen a) een invloed van een verplaatsing van het brein in de schedel b) met heel typische gedragskenmerken die voorheen diep aanwezig waren in de persoonlijkheid van mensen. PCS is m.i. een interactie model tussen restklachten mild traumatisch hersenletsel en diepe typische aangeleerde reacties die de hersenen een bepaalde richting geven hoe te denken en hoe emoties te interpreteren.

Laten we eens beginnen met uit te leggen waar we over praten: Wat is nu werkelijk perfectionisme en welke gedragingen komen tot uiting bij perfectionisme.

Perfectionisme verwijst naar de neiging om te streven naar of te eisen dat dingen perfect zijn. Het kan zowel positieve als negatieve kenmerken hebben, afhankelijk van de mate waarin het wordt ervaren en hoe het individu ermee omgaat. Hier zijn enkele kenmerken van perfectionisme:

  1. Hogestandaarden:
    Perfectionisten stellen vaak buitengewoon hoge eisen aan zichzelf en anderen. Ze streven naar perfectie in hun prestaties, uiterlijk, relaties, enzovoort.

  2. Angstvoorfouten:
    Perfectionisten hebben vaak een intense angst om fouten te maken. Ze vermijden soms taken of uitdagingen uit angst om te falen.

  3. Zelfkritiek:
    Perfectionisten zijn vaak erg zelfkritisch en leggen zichzelf strenge maatstaven op. Ze kunnen zichzelf zien als tekortschietend, zelfs als anderen hun prestaties als uitstekend beschouwen.

  4. Uitstelgedrag:
    Omdat perfectionisten bang zijn dat ze niet aan hun eigen hoge normen kunnen voldoen, kunnen ze taken uitstellen of vermijden.

  5. Moeilijkheden in besluitvorming:
    Perfectionisten hebben soms moeite met het nemen van beslissingen omdat ze bang zijn de verkeerde keuze te maken. Ze willen de beste beslissing nemen en vermijden daarom risico’s.

  6. Zwart-witdenken:
    Perfectionisten hebben de neiging om in termen van ‘alles of niets’ te denken. Ze zien zelden een grijs gebied en beschouwen prestaties als perfect of volledig mislukt.

  7. Moeitemettevredenheid:
    Perfectionisten vinden het vaak moeilijk om tevreden te zijn, zelfs als ze succesvol zijn. Ze richten zich meer op wat er nog beter kan dan op wat er al is bereikt.

  8. Overmatige betrokkenheid bij werk:
    Perfectionisten kunnen geneigd zijn om buitensporig veel tijd en moeite in hun werk te steken. Ze hebben moeite met het loslaten van taken omdat ze altijd streven naar perfectionisme.

  9. Invloed op welzijn:
    Perfectionisme kan negatieve gevolgen hebben voor het welzijn van een individu, zoals stress, angst, depressie en zelfs fysieke gezondheidsproblemen.

Het is belangrijk op te merken dat de interactie tussen perfectionisme en postcommotioneel syndroom individueel kan variëren. Mensen met PCS kunnen baat hebben bij een holistische benadering van hun welzijn, waarbij rekening wordt gehouden met zowel de fysieke als de psychologische aspecten van hun herstel. Professionele begeleiding, zoals neuropsychologische evaluatie en passende psychologische ondersteuning, kan nuttig zijn om met zowel de fysieke als de emotionele aspecten van PCS om te gaan, vooral als perfectionisme een rol speelt.

1. Gezond perfectionisme:

·Positieve motivatie: Mensen met gezond perfectionisme streven naar uitmuntendheid en kwaliteit, gedreven door positieve motivatie en het verlangen om hun beste prestaties te leveren.

· Realistische doelen: Ze stellen realistische doelen en accepteren dat fouten en mislukkingen deel uitmaken van het leerproces.

· Adaptief perfectionisme: Dit type perfectionisme is adaptief en kan leiden tot persoonlijke groei en ontwikkeling.

2. Ongezond perfectionisme:

·Negatieve motivatie: Ongezond perfectionisme wordt vaak gedreven door angst voor afwijzing, angst voor falen of een diepgewortelde behoefte aan goedkeuring van anderen.

·Onrealistische doelen: Mensen met ongezond perfectionisme stellen vaak onrealistisch hoge doelen die moeilijk, zo niet onmogelijk, te bereiken zijn.

·Zwart-witdenken: Ze hebben de neiging om in zwart-wittermen te denken, waarbij succes als perfectie wordt beschouwd en elke vorm van falen als volledig onaanvaardbaar wordt gezien.

·Laag zelfbeeld: Ongezond perfectionisme kan gepaard gaan met een laag zelfbeeld en gevoelens van ontoereikendheid, zelfs bij behaalde successen.

Daarnaast zijn er ook enkele specifieke vormen van perfectionisme, zoals: 3. Sociaal perfectionisme:

·Dit richt zich op de angst voor afwijzing en negatieve beoordelingen van anderen. Mensen met sociaal perfectionisme streven naar perfectie om sociale goedkeuring te verkrijgen.

4. Zelfgericht perfectionisme:

·Dit betreft het stellen van buitensporig hoge eisen aan zichzelf. Het individu legt de lat hoog en is vaak strenger voor zichzelf dan voor anderen.

5. Ouderlijk perfectionisme:

·Kinderen van ouders met hoge verwachtingen en perfectionistische normen kunnen zelf ook perfectionistisch gedrag ontwikkelen als gevolg van deze opvoeding.

Perfectionisme is een complex fenomeen en kan variëren in intensiteit en impact op het welzijn van een individu. Het is belangrijk om te erkennen dat gezond perfectionisme positief kan zijn, maar dat ongezond perfectionisme schadelijk kan zijn voor de mentale gezondheid. Het vinden van een gezonde balans is vaak cruciaal.

Hoe werkt perfectionisme nu in op herstel van een somatische aandoening of hersenletsel?

Postcommotioneel syndroom (PCS) verwijst naar een reeks symptomen die kunnen optreden na een hersenschudding of mild traumatisch hersenletsel. Het wordt vaak gekenmerkt door aanhoudende hoofdpijn, duizeligheid, vermoeidheid, concentratieproblemen en emotionele veranderingen. De interactie tussen perfectionisme en postcommotioneel syndroom kan variëren afhankelijk van verschillende factoren:

1. Stressniveau:
Perfectionisme kan het stressniveau verhogen, en stress op zichzelf kan de symptomen van postcommotioneel syndroom verergeren. Individuen met perfectionistische neigingen kunnen meer moeite hebben met het omgaan met de stress die gepaard gaat met de symptomen van PCS

2. Herstelprocessen:
Perfectionisme kan van invloed zijn op de perceptie van het herstelproces. Mensen die perfectionistisch zijn, kunnen mogelijk onrealistische verwachtingen hebben over hoe snel ze moeten herstellen of over het bereiken van perfectie bij het herstel, wat hun psychologisch welzijn kan beïnvloeden.

3. Zelfevaluatie:
Perfectionisme kan leiden tot kritische zelfevaluatie en zelfkritiek. Bij PCS kunnen cognitieve symptomen zoals problemen met concentratie en geheugen leiden tot frustratie en zelftwijfel, wat kan worden versterkt bij perfectionistische individuen.

4. Behandeling:
Perfectionisme kan ook van invloed zijn op de bereidheid van een persoon om behandeling te zoeken en op de manier waarop ze reageren op therapie. Perfectionistische individuen kunnen mogelijk hoge eisen stellen aan zichzelf, inclusief hun herstelproces, wat invloed kan hebben op de therapeutische relatie en de effectiviteit van de behandeling.

Het is belangrijk op te merken dat de interactie tussen perfectionisme en postcommotioneel syndroom individueel kan variëren. Mensen met PCS kunnen baat hebben bij een holistische benadering van hun welzijn, waarbij rekening wordt gehouden met zowel de fysieke als de psychologische aspecten van hun herstel. Professionele begeleiding, zoals neuropsychologische evaluatie en passende psychologische ondersteuning, kan nuttig zijn om met zowel de fysieke als de emotionele aspecten van PCS om te gaan, vooral als perfectionisme een rol speelt.

In ons behandelcentrum in Helmond en de nieuwe locatie in de Cap de Creus – Mas dels Arbres trachtten we de perfectionisme in kracht te laten afnemen en dit los te koppelen van de effecten die worden veroorzaakt door het hersentrauma. Hierdoor ontstaat een nieuw evenwicht waarin mensen tot herstel – verbetering kunnen komen. Hersenen zijn namelijk plastisch en bij vertraging van prikkelverwerking komt dit systeem tot rust en herstel. Bij versnelling van prikkelverwerking gebeurt precies het tegenovergestelde.

Informatie over Mas dels Arbres google: www.cognitive-travel.nl.