ViVo mei 2025: Dankbaarheid
Bij deze weer een nieuwe ViVo met als titel dankbaarheid. Het is een hele mooie term die de positieve energie en liefde benadrukt. Ik kwam dit tegen: “Dankbaarheid is geen gevoel, maar gedrag. Oefen dankbaarheid zodat het een gewoonte voor je wordt.”
Als je met dankbaarheid naar alles kijkt, verandert jouw blik en gevoel en daarmee gedrag. Door te richten op dankbaarheid, lukt het dus stil te staan bij waar we in het alledaagse leven vaak aan voorbij gaan. Door de drukte van alledag, verzuimen we in de rust en stilte te komen en te ervaren. In veel spirituele, en ook oudere tradities wordt dankbaarheid gezien als een middel om een diepere staat van bewustzijn te bereiken. Het is een manier om het ego los te laten en het hart open te stellen voor de wonderen van het leven. Een mooie term dus met een diepe betekenis, wat kan helpen om deze goed te doorvoelen.
Wij wensen jullie veel plezier en inspiratie weer met deze nieuwe Vivo.
Lieve groet, Renate en Monique
In deze ViVo:
- Stress is de boosdoener van alle ziekten
- De Invloed van Sociale Druk op Mentale Gezondheid
- Bewustwording van wat medicatie kan doen
- Intuïtie
- Bezoek gezondheidscongres Baarlo
- Mededelingen
Stress is de boosdoener van alle ziekten
Geschreven door Monique de Veth-Konings: psychiater en homeopathisch arts
Zoals iedereen wel weet heb je gezonde stress en stress die niet helpt. Gabor Mate heeft een mooie uitspraak over stress die ik heel passend vind: “Stress is niet wat ons overkomt. Het is onze reactie op wat er met ons gebeurt, en onze reactie hangt af van onze keuzes.”
Dus met andere woorden, stress wordt door iedereen anders beleefd en het heeft te maken met onze eigen innerlijke wereld en de ervaringen die je hebt gehad.
Gedurende de dag scant jouw brein of er gevaar is. Dat is een onbewust programma dat we al heel lang hebben en wat eigenlijk een systeem is om te overleven. Het is een heel nuttig systeem waarbij vanuit jouw onbewuste brein jouw lijf reageert bij gevaar. Het probleem ontstaat als de stress aanhoudt en getriggerd wordt door dingen die eigenlijk niet gevaarlijk zijn.
Stress is een staat waarin de hersenen en het lichaam dan uit balans zijn. Het sympathisch zenuwstelsel is dan meer actief en het parasympathisch zenuwstelsel is minder actief. Dat resulteert in een alerte reactie: het lichaam wordt in staat van paraatheid gebracht, de zogenaamde vecht-vlucht reactie. De spieren spannen zich aan, er is een verhoogde hartslag. De bijnieren worden geactiveerd en maken adrenaline aan. Deze activiteiten zijn ook te meten in de hersenen: beta golven hebben te maken met stress en als mensen meer in ontspanning zijn, zijn er andere golven. Het immuunsysteem werkt minder goed bij stress. Ook cortisol kan worden aangemaakt, cortisol is een stresshormoon. Dit zorgt er ook voor dat de stresservaringen onthouden worden. Een hoger cortisolniveau in je lichaam kan ervoor zorgen dat bepaalde immuuncellen en antilichamen minder worden geproduceerd en minder goed functioneren. Ook ontstekingswaarden worden minder goed gereguleerd bij aanhoudende stress.
Het is dus erg belangrijk meer bewust hiervan te zijn en op een andere manier daarmee met stress om te gaan. Dit wetende kan al een bepaald gevoel van ontspanning geven waardoor stress minder invloed heeft op jouw lijf. Daarnaast zijn er diverse mogelijkheden waarbij iedere persoon zelf kan onderzoeken wat bij hem hoort. Het is belangrijk stress te vermijden, of anders om te gaan met stress. Yoga (nigra), meditatie, koud water baden, minder koffie drinken, gezond eten, bewegen zijn allemaal manieren om stress te verminderen of op een andere manier ermee om te gaan. Ook ondersteuning met essentiële oliën kan een optie zijn, verder een goede balans vinden in werk – privé en ook zingeving zijn belangrijk hierin. Ook kan ik EFT (Emotioneel Freedom Techniques) noemen waar je aan de hand van het kloppen op bepaalde triggerpoints het lichaam tot rust kan brengen.
De Invloed van Sociale Druk op Mentale Gezondheid
Geschreven door Dr. Erik Matser: klinisch neuropsycholoog, matser@neuro-psychologie.nl
In Nederland kampt 40% van de bevolking met mentale gezondheidsproblemen, veroorzaakt door stress, angst en depressie. Sociale druk, perfectionisme en hypervigilantie spelen hierbij een belangrijke rol.
Perfectionisme zorgt voor onrealistische verwachtingen, vooral door sociale media, en leidt tot zelfkritiek en faalangst. Dit kan worden bestreden door zelfcompassie en het accepteren van imperfectie.
Hypervigilantie, het gevoel van constante alertheid, veroorzaakt angst en stress door de druk om altijd bereikbaar en perfect te zijn. Dit beïnvloedt zowel jongeren als volwassenen.
Vitaal Leiderschap is essentieel om deze trend te keren. Leiders in alle lagen van de samenleving moeten het welzijn van anderen prioriteit geven, kwetsbaarheid tonen en mentale gezondheid bespreekbaar maken.
Zelfzorg en Gemeenschap zijn cruciaal voor het verbeteren van de mentale gezondheid. Zelfzorg is noodzakelijk en geen egoïsme. Het omarmen van gezonde gewoonten en het creëren van een ondersteunende gemeenschap kunnen de druk verlichten.
Oproep tot Actie: Laten we samen een cultuur creëren waarin mentale gezondheid serieus wordt genomen, waar imperfectie wordt geaccepteerd en iedereen zich gesteund voelt.
Bewustwording van wat medicatie kan doen
Geschreven door Monique de Veth-Konings: psychiater en homeopathisch arts
Er is een toename in gebruik van medicatie voor psychische klachten. Er zijn data van gebruik van bv. antidepressiva te vinden (site van Zorginstituut Nederland) met 1.138.857 gebruikers in 2023 (17,81 miljoen inwoners).
Ewout Kattouw heeft meer dan 20 jaar in de GGZ allerlei behandelingen gehad voor allerlei diagnoses die gesteld werden, hij heeft veel medicatie gehad. Hij beschrijft in zijn boek “Wie is er nou eigelijk gek?” over zijn ervaringen in de GGZ. Hij geeft nu door het hele land lezingen en hij heeft ook Stichting PILL opgericht.
Hij wil dat mensen bewust worden van wat medicatie kan doen, hoe het schade kan geven. Ik denk dat er de laatste jaren wel meer ruimte ontstaat om het te hebben over wat medicatie kan doen en ook over de eventuele bijwerkingen die medicatie kan geven. Het is mij ook steeds duidelijker geworden dat medicatie vaak gaat over symptoomonderdrukking en dat de kern niet wordt aangepakt. Door hier bewust van te zijn, kun je ook beter de keuze maken om wel of niet medicijnen te gebruiken en al deze keuzes zijn goed.
Veel hulpverleners bij Stichting Vitaal Vooruit ontmoeten cliënten die last ondervinden van bijwerkingen van medicatie of weinig effect ervaren van medicatie. Het klinisch effect van medicatie wordt in onderzoeken vaak weergegeven als Numbers Needed to Treat (NNT). Het wil eigenlijk zeggen hoeveel mensen ervoor nodig zijn om behandeld te moeten worden om effectief te zijn. In het algemeen laten onderzoeken wisselende data zien op effectiviteit van antidepressiva. Zo worden getallen van NNT van rond de 6 genoemd in studies (dus 6 mensen moeten behandeld worden om er 1 effect van de behandeling te geven waarbij een kritische noot toegevoegd kan worden dat veel studies gesponsord werden door de farmacie een vaak betrof het relatief korte duur van de studies).
In een studie bij kinderen werden nog hogere data gevonden (NNT 9 – 15) (Br J Psychiatrie, 2008, Jul;193(1):10-7). Als je kijkt naar de gepubliceerde artikelen de afgelopen jaren over afbouw van medicatie, zie je dat het fors is toegenomen. De afgelopen jaren zie ik veel mensen in mijn psychiatriepraktijk die de wens hebben medicatie af te bouwen. Nu is dat iets wat ondersteund kan worden op verschillende manieren, o.a. homeopathie maar ook supplementen kunnen hierin helpen.
Intuïtie
Geschreven door Monique de Veth-Konings: psychiater en homeopathisch arts
Wat is intuïtie? Volgens wikipedia is het een vorm van direct weten, zonder dat dit beredeneerd is. Er zijn mensen die leven door hun intuïtie te vertrouwen. Ik denk dat intuïtie in het onbewuste gevoel zit, in dat stukje van jouw lichaam wat we de hersenstam of reptielenbrein en limbisch systeem of zoogdierenbrein noemen. Intuïtie is dat stille weten, dat gevoel diep vanbinnen dat je iets vertelt voordat je hoofd het begrijpt. Het gaat erom dat we meer weten dan dat we denken (in ons bewuste). Het gaat bij intuïtie om durven vertrouwen te hebben, om durven los te laten. Dat laatste is iets wat we in de huidige maatschappij niet meer gewend zijn. Er ligt steeds meer nadruk op denken, stellen van (cognitieve) doelen en redenaties.
Er is steeds meer onderzoek naar onbewuste processen in hersenen. Het is duidelijk dat intuïtie bestaat en dat het heel erg belangrijk is. Als we ons continu bewust zouden zijn van alles, dan zou ons dat veel te veel energie kosten en we zouden ook erg veel informatie binnen krijgen die we met ons bewuste brein niet allemaal kunnen verwerken.
Onderzoeken laten zien dat voor mensen die beslissingen nemen vanuit hun onbewuste (intuïtie) het gunstig was. Dat ons lichaam heel erg werkt vanuit dit, blijkt wel uit lichamelijke klachten die we krijgen. We kunnen diarree hebben, zonder dat we “weten” wat er aan de hand is, maar blijkbaar treft het lichaam al zijn maatregelen.
Volgens onderzoeker Antonio Damasio heeft dat te maken met het grote geheugen van jouw lichaam die alles wat te maken heeft gehad met een bepaalde ervaring opslaat en zo kan het lichaam allerlei details opslaan rondom een bepaalde gebeurtenis en dus ook al handelen wanneer er bepaalde prikkels zijn, samenhangend met die eerdere gebeurtenis. Als je bv. een keer bent opgelicht, zal de geur, uiterlijk, situatie rondom die gebeurtenis een trigger kunnen zijn voor later ontstaan van bepaalde symptomen.
Dus het loont zich om op je intuïtie te vertrouwen, wat ook inhoudt dat je mag durven vertrouwen op meer uit je hoofd komen of durven loslaten.
Bezoek gezondheidscongres Baarlo
Geschreven door Renate Tillema-Schoon: psychiater en orthomoleculair arts
Een aantal leden van Stichting Vitaal Vooruit bezochten afgelopen 23 maart jl. het Gezondheidscongres in Baarlo (website: klik hier). Het is een jaarlijks terugkerend internationaal evenement met als doel discussie te voeren over het thema: “Hoe ziet de zorg in de toekomst eruit?” Er waren 1000 bezoekers aanwezig, mensen met verschillende achtergronden in de reguliere en niet reguliere zorg en anders geïnteresseerden.
Op de schitterende locatie van kasteel de Berckt was het de juiste sfeer en ambiance om met elkaar verbinding te zoeken en in gesprek te gaan.
Er waren diverse panels met thema’s zoals eigen regie/samenwerking artsen en therapeuten. Uiteraard was er her en der ook een terugblik op de afgelopen jaren en de effecten van overheidsbeleid op de zorg en haar medewerkers. De thema’s zorgden voor veel discussie over hoe moet het nu verder in de zorg en hoe verweven we regulier met andere behandelmogelijkheden die nu nog niet erkend zijn. Tussendoor was er de mogelijkheid om diverse kraampjes te bezoeken onder meer van De Andere Krant, Gezond verstand en therapeutische initiatieven.