De eerder geschreven teksten betroffen fysieke en mentale overtraining – belasting. Beide overbelasting fenomenen hebben eenzelfde oorzaak wat we in de neurologie literatuur ‘sympathetic overdrive’ noemen. In de hersenen zijn gebieden actief die tot actie komen wanneer actie vereist is. Wanneer actie een lange duur heeft staat het lichaam te lang bloot aan stress reacties waarbij te grote hoeveelheden adrenaline en cortisol lichamelijke als wel emotionele en cognitieve stoornissen veroorzaken. Het maakt dus niet uit waardoor jij jezelf uitput; dit kunnen fysieke, cognitieve als wel emotionele oorzaken zijn. De reacties zijn altijd hetzelfde. Wanneer zaken ‘te’ lang duren: bewegen, piekeren, emotionele processen komt het lichaam en het hersensysteem in de sympathetic overdrive waardoor we ernstig ziek kunnen worden. Angst, depressie, paniekgevoelens, spierpijnen, hoofdpijn, sterke afname van denkprestaties, een gevoel altijd ‘aan te staan’ worden veroorzaakt door dit proces van sympathetic overdrive. Ik zou angsten, depressies, fibromyalgie, PCS, whiplash, burnout, paniekaanvallen etc allemaal willen categoriseren onder 1 centrale noemer: sympathetic overdrive.
“Sympathetic overdrive” verwijst dus naar een toestand waarin het sympathische zenuwstelsel sterk geactiveerd of gestimuleerd is gedurende een langere periode. Het sympathische zenuwstelsel is een onderdeel van het autonome zenuwstelsel dat geassocieerd wordt met de “vecht-of-vlucht” reactie, wat leidt tot de afgifte van adrenaline – cortisol en het voorbereiden van het lichaam op snelle actie in reactie op een waargenomen dreiging of stressor. We zijn gemaakt voor een reactie wanneer een beer een enkele maal op onze deur klopt, we zijn niet gemaakt voor een situatie waarbij de beer dagelijks wel 10 maal op de deur bonst. Bij laatstgenoemde fenomenen komen we in een fysieke toestand waarbij stressreacties langdurend in ons systeem aanwezig zijn.
“Sympathische overdrive” kan gebruikt worden om een toestand te beschrijven waarin het sympathische zenuwstelsel langdurig sterk geactiveerd is. Deze verhoogde staat van sympathische activiteit kan verschillende fysiologische effecten op het lichaam hebben, zoals een verhoogde hartslag, verhoogde bloeddruk en andere reacties die geassocieerd worden met de “vecht-of-vlucht” modus. Een enorm breed scala aan ziektebeelden waaronder fibromyalgie, PCS, whiplash syndroom, burn-out, angsten, depressies kunnen hieruit ontstaan.
Het is belangrijk op te merken dat langdurige activatie van het sympathische zenuwstelsel negatieve gezondheidsimplicaties kan hebben, waaronder eveneens cardiovasculaire problemen en zelfs een verhoogde kans op longaandoeningen, immuunsysteem stoornissen en kanker Technieken zoals stressbeheer, ontspanningsoefeningen en veranderingen in levensstijl kunnen worden toegepast om sympathische overdrive te verminderen en een evenwichtiger autonoom zenuwstelsel te bevorderen.
- Dr. Erik Matser